Nova Zembla

IJzige kou, opdringerige ijsberen, gebrek aan daglicht en vers voedsel: de overwintering op Nova Zembla is een van de meest vertelde en spraakmakende verhalen uit de Nederlandse geschiedenis. Minder bekend is de reden dat Willem Barentsz, Jacob van Heemskerck en hun bemanning de winter van 1596-1597 noodgedwongen binnen de poolcirkel doorbrachten. Ze probeerden om als eerste Nederlandse vloot het verre China en Japan te bereiken – een poging die jammerlijk mislukte.

Evenmin weten veel mensen dat het Behouden Huys, waarin de bemanningsleden de winter ternauwernood overleefden, bijna drie eeuwen later werd teruggevonden. Hier werden diverse voorwerpen aangetroffen die de overwinteraars bij hun vertrek hadden achtergelaten: wapens, gereedschappen, boeken, handelswaar, navigatieinstrumenten. Deze voorwerpen zijn door de koude omstandigheden opvallend goed bewaard gebleven en bevinden zich inmiddels in het Rijksmuseum.